كتاب وحي
باب (1): چگونگي آغاز وحي بر رسول الله ﷺ
5- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ ١٦﴾ [القیامة: 16]. قَالَ: كَانَ رسول الله ﷺ يُعَالِجُ مِنَ التَّنْزِيلِ شِدَّةً، وَكَانَ مِمَّا يُحَرِّكُ شَفَتَيْهِ فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: فَأَنَا أُحَرِّكُهُمَا لَكُمْ كَمَا كَانَ رسول الله ﷺ يُحَرِّكُهُمَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ ١٦ إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ ١٧﴾ [القیامة: 16-17]. قَالَ: جَمْعُهُ لَكَ فِي صَدْرِكَ وَتَقْرَأَهُ ﴿فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ ١٨﴾ [القیامة: ]. قَالَ: فَاسْتمِعْ لَهُ وَأَنْصِتْ ﴿ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا بَيَانَهُۥ ١٩﴾ [القیامة: 19]. ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا أَنْ تَقْرَأَهُ، فَكَانَ رسول الله ﷺ بَعْدَ ذَلِكَ إِذَا أَتَاهُ جِبْرِيلُ اسْتَمَعَ فَإِذَا انْطَلَقَ جِبْرِيلُ قَرَأَهُ النَّبِيُّ كَمَا قَرَأَهُ». (بخارى:5)
ترجمه: ابن عباس رَضِیَ اَللهُ عَن‍‍‍‍ْهُمَا در مورد آیه ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ ١٦﴾ [القیامة: 16]. می‌گوید: رسول الله ﷺ هنگام نزول وحی، مشقت فراوانی را متحمل می‌شد. منجمله آنحضرت ﷺ لب‌هایش را تكان می‌داد. ابن عباس رَضِیَ اَللهُ عَن‍‍‍‍ْهُمَا می‌گوید: من نیز لب‌هایم را همانطوركه رسول الله ﷺ تكان می‌داد، تكان می‌دهم (تا به شما نشان دهم كه رسول الله ﷺ چگونه لب‌هایش را تكان می‌داد). آنگاه، خداوند این آیات را نازل فرمود: (ای محمد، هنگام نزول قرآن) شتابزده لبهایت را (برای فراگرفتن آن) تكان مده، زیرا جمع آوری قرآن و حفاظت و یاد دادن آن، بعهده ما است. پس هنگامی كه ما قرآن را خواندیم، (بعد) تو خواندن آنرا پیروی كن.سپس، توضیح و بیان قرآن نیز به عهده ما است.
ابن عباس رَضِیَ اَللهُ عَن‍‍‍‍ْهُمَا در تفسیر این آیات، می‌گوید: حفظ قرآن در سینه و یاد آوری آن به عهده ما است. پس شما سكوت كنید و به آن، گوش فرا دهید. در پایان، این به عهده ما است كه توانایی خواندن آنرا به شما عنایت نماییم.
بعد از نزول این آیات، هرگاه جبرییل وحی می‌آورد، رسول الله ﷺ نخست گوش فرا می‌داد و پس از بازگشت جبرییل، آیات را آنگونه كه نازل شده بود، تلاوت می‌كرد.
ارسال شده از نرم افزار صحیح بخاری
درباره این سایت